Xã hội được dựng xây dựa trên các truyền thống gia đình. Ở bất cứ nơi nào trên thế giới, những di sản, đức tin và truyền thống văn hoá cũng đều mang đến mục đích và sự gắn kết cho mỗi cá nhân. Những truyền thống này có thể trở thành thách thức khi đan xen với công việc kinh doanh – bởi mỗi cá nhân đều sở hữu những phẩm chất riêng biệt, kèm theo đó là các mục tiêu và sở thích khác nhau.
Cũng như việc tôi nhìn nhận bản thân là một công dân Việt Nam và đồng thời cũng là công dân toàn cầu, tôi tin tưởng bạn có thể cùng lúc sở hữu nhiều danh tính mà không bị mâu thuẫn với nhau. Trong ví dụ tôi đưa ra, cả hai danh tính ấy mang đến ý nghĩa cho cuộc sống của tôi, giúp tôi hoàn thành sứ mệnh cá nhân và nghề nghiệp với thành công vượt trội.
Khi ba tôi chuyển đổi Nhà máy bia Bến Thành thành Tân Hiệp Phát (sau đó đổi tên thành Tập đoàn THP), tôi chỉ mới 13 tuổi. Tôi đã lặng lẽ trưởng thành trong suốt quá trình chuyển đổi đó. Công ty là một phần không thể tách rời trong DNA của gia đình chúng tôi, và ngày nay, thế hệ thứ hai vẫn giữ được sự gắn kết với công ty như thế hệ thứ nhất đã làm được vào những năm 1990 – thời điểm ba mẹ tôi bắt đầu gây dựng mọi thứ. Khi đó, họ đã làm việc “cả ngày cả đêm”. Giờ đây chúng tôi cũng vẫn duy trì cường độ ấy.
Chẳng bao lâu sau, tôi bắt đầu hành trình hỗ trợ ba mẹ, và tiếp đó là em gái Bích của tôi. Tuy vậy, quyết định theo bước ba mẹ không khiến chúng tôi hi sinh mất khả năng của mình trong việc trở thành những cá nhân và cộng sự đặc biệt ở doanh nghiệp gia đình. Có thể nói điều tương tự cũng xảy ra ở bất cứ doanh nghiệp gia đình nào có sự tham gia của các thành viên gia đình ở nhiều thế hệ và hoàn cảnh khác nhau. Hãy xem xét những điều sau đây khi gia đình bạn tìm cách tuân thủ các giá trị và truyền thống của nó trong khi vẫn giữ gìn được bản sắc cá nhân:
Thiết lập những giá trị và niềm tin cốt lõi. Các giá trị cốt lõi được thiết lập để chỉ ra những ưu tiên của một gia đình và doanh nghiệp. Các giá trị này, có thể được thể hiện thông qua tầm nhìn và sứ mệnh – tạo ra sự kỳ vọng cho những thành viên trong gia đình. Chúng thường là những nguyên tắc chỉ đạo gắn với cuộc sống của các thành viên trong gia đình và khiến mọi người nhận thức được tầm quan trọng của chúng với văn hoá của gia đình. Bạn hoàn toàn có thể thực hiện những giá trị ấy mà vẫn sống thật với chính bản thân bạn.
Hoan nghênh các ý tưởng mới và giao tiếp cởi mở. Ba tôi không hứng thú với những người chỉ biết nói “có”. Một trong những lời đối đáp ưa thích của ba là nói với mọi người rằng: “Nếu lúc nào bạn cũng đồng tình với tôi, thì một trong hai chúng ta là người thừa.” Ba muốn chúng tôi trân trọng tầm nhìn của ba, nhưng đồng thời cũng mong muốn chúng tôi bày tỏ quan điểm của riêng mình nếu chúng tôi cảm thấy có một cách thức triển khai tốt hơn. Điều này cho phép tất cả mọi người có chính kiến, ý tưởng và sự đóng góp của riêng mình.
Nhìn xa hơn các giới hạn của bạn. Khuyến khích các thành viên gia đình dịch chuyển và nhìn xa hơn biên giới của huyện, tỉnh, quốc gia và/hoặc châu lục của họ. Dù là thông qua giáo dục, kinh doanh hay giải trí, hãy khuyến khích các thành viên gia đình khám phá xa hơn “tổ ấm” của mình. Làm được điều đó sẽ giúp mở rộng tầm nhìn, cho phép bạn phát triển thêm nhiều giá trị cho các mối quan hệ và việc kinh doanh của mình.
Giữ chặt thế mạnh của nhau. Mỗi thành viên trong gia đình sẽ có các kỹ năng và tài nghệ riêng biệt dựa trên sở thích và trải nghiệm của họ. Tận dụng những đam mê và thế mạnh ấy để nâng tầm tổ chức là điều tốt nhất mà doanh nghiệp cần làm. Bên cạnh đó, việc cho phép các thành viên gia đình đóng góp theo hướng cá nhân và thoả mãn bản thân sẽ thúc đẩy họ cống hiến hết sức mình vì doanh nghiệp.
THP mãi luôn là một phần cuộc sống của tôi. Tôi đã dành thời thơ ấu ở đây, từng là một nhân viên rồi trở thành quản lý, và hiện tại là Phó Tổng giám đốc Tập đoàn. Kể từ đó, tôi đã cố gắng trở thành một người thừa kế xứng đáng của ba mẹ bằng việc học hỏi cách để trở thành một nhà quản lý, đồng thời giảng dạy và sống đúng theo các giá trị cốt lõi của THP. Đó là một công việc diễn ra xuyên suốt mọi tiến trình; dẫu vậy, trong mỗi bước đi, tôi đã nhận ra tầm quan trọng của gia đình mà vẫn được trở thành chính con người mình mong muốn.
Theo Phương Uyên Trần